Bünyesinde 360 bin araç olan, 30 milyar ciro yapan yılda 7 milyar vergi ödeyen sektör bir süreden beri peş peşe iflas ve konkordatoya gitme talepleri ile gündemde. Sektör de önümüzdeki günlerde patlayacak iflaslara gebe...
Bünyesinde 360 bin araç olan, 30 milyar ciro yapan yılda 7 milyar vergi ödeyen sektör bir süreden beri peş peşe iflas ve konkordatoya gitme talepleri ile gündemde. Sektör de önümüzdeki günlerde patlayacak iflaslara gebe...
Oto kiralama (rent a car) ve şirketlere toplu (filo) halde araç kiralama ekonomik krizi en ağır biçimde yaşayan sektörlerden.
Sektörün sıkıntıda olmasının birçok nedeni var.
Ekonomik kriz nedeniyle döviz ile yapılan işlemlerin yasaklanması üzerine satışının büyük bölümünü döviz ile yapan kiralık otomobil (rent a car) firmaları zor durumda kaldı.
Borçlar dövizle satış TL ile olunca
Çünkü artık satışını döviz ile yapamazken ödemeler döviz bazlıydı. Sektörde satışların yüzde 78´i döviz üzerinden yapılıyordu.
Şirketlerin yaptıkları satıştan dolayı ellerinde döviz bulunmazken TL´nin de döviz karşısında değer yitirmesi ile ortaya altından kalkılmaz bir durum çıktı.
Firmalar tek tek kişileri ya da işletmelere topluca kiraya vermek üzere aldığı araçlar için döviz bazlı kullandığı kredileri ödemede ciddi sıkıntı içine girdi.
2. el satışlar durdu
Sektörün içine girdiği süreçte şirketlerde alarm zillerinin çalmasının bir başka nedeni de, sistem yapısı gereği sürekli yeni araç bulundurması gerektiği için elindeki eskiyen araçları 2. el pazarında satarak yeni araç almasının yolunun kapanması oldu.
Zira ekonomik krize çare diye otomotivde KDV oranı indirilirken, 2. el otomobil alımları bundan yararlanamıyor, bu durum 2. el araç satışının durmasına neden oldu.
Bakanlığa rapor sunuldu, ama sonuç yok
Otomobil kiralama şirketlerinin oluşturduğu kısa adı TOKKDER olan Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği Maliye ve Hazine Bakanlığı´na yazdığı mektupla sektördeki durum ile ilgili bir rapor sundu. Hazine ve Maliye Bakanı Vedat Albayrak ile görüşme istedi ama sonuç alınamadı.
Borç oranı yüzde 50´ye ulaştı
Sektörün durumu ile ilgili olarak TOKKDER Başkanı Vural şunları söyledi:
?Euroyla satın alıp euro ile kiralıyoruz. Ama sektörün en büyük sıkıntısı aynı zamanda euro ile borçlanması. Ancak araçlarımızı ikinci elde TL ile satıyoruz. Filolarımıza kattığımız araçların ortalama maliyetleri 25 bin euro civarında. Araçları ortalama bu paraya satın alıp kiralama süresinin bittiği üç yılın sonunda 15-16 bin euroya satıyoruz. Ancak son üç yılda eurodaki bu yüzde 73´e varan artış, kiralama ömrünü tamamlayıp TL ile satılması gereken araçlarda araç başına 5-6 bin eurolara varan zararlara neden oluyor.
Sektörde borçlanma oranları sermayelerinin 50 katına ulaşmış olan şirketler var. Bunlar da havlu atma noktasına geldi.?
Kriz zincirleme büyüyor
Rent a car sektöründe yaşanan kriz zincirleme şeklinde çok sayıda kesimi yayılıyor. Bunların başında bankalar var.
Bankalar şirketlere kullandırdıkları kredileri geri alamıyor.
Öte yandan ellerindeki araçları işletmeleri için rent a carcılara veren oto galericileri de paralarını alamadıkları için zor durumda.
Bu arada sektörde faaliyet gösteren yabancı şirketlerin pazardan çekilmeye başladığı belirtiliyor.
Rent a car ve filo kiralama şirketlerindeki durum pazarın büyüklerinden Derindere ve Fleetcorp´un iflas ve konkortadoya gitmeleri ile gündeme geldi.
Ancak iflas eden korkortadoya giden yalnız bu iki firma olmadığı gibi önümüzdeki günlerde sektörde iflas dizisi yaşanabileceği belirtiliyor.
